Leerlingen vinden onderwijs steeds saaier
Het is niet iets nieuws want in de jaren 80 bleek het ook al uit onderzoek, maar leerlingen vinden het onderwijs steeds saaier worden. De afgelopen jaren is de interesse van leerlingen weer flink afgenomen. Jongens vinden vooral de talen (afgezien van Engels) minder interessant, meisjes vinden gym, levensbeschouwing en informatiekunde niet uitdagend genoeg meer. Het onderzoek, uitgevoerd door kenniscentrum Qompas, werd gedaan onder 170.000 leerlingen.
Niet alle vakken scoren trouwens slecht, aldus het kenniscentrum voor carrière- en studiekeuze. De interesse voor geschiedenis, wiskunde, economie en natuurkunde groeide wel in de afgelopen acht jaar.
Onderwijs sluit niet aan op jongerencultuur
Uiteraard wordt er gekeken naar mogelijke oorzaken voor het verlies van interesse onder de scholieren. Een belangrijke oorzaak wordt gezien in de veranderende jongerencultuur, die door social media, Netflix en Youtube constant in beweging is en waar het huidige onderwijs niet genoeg op inspeelt. De afleiding van de smartphone is een belangrijke boosdoener volgens velen. Ook speelt voor leerlingen bewust of onbewust het gebrek aan zingeving mee, zeggen deskundigen. Er wordt door onderwijsinstellingen, leerlingen en ouders teveel gekeken naar cijfers waardoor leerlingen alleen leren voor toetsen en niet omdat ze zich de stof eigen willen maken.
Voor docenten ligt er een belangrijke taak, wordt wel gezegd. Zij moeten de lessen interessanter maken en meer inspelen op de manier waarop jongeren tegenwoordig informatie verzamelen. Tegelijkertijd zeggen docenten dat ze dat wel willen, maar dat ze door de moordende vergader- en administratiedruk geen tijd hebben voor innovatie. Bovendien drukt het beperkende onderwijssysteem alle creatieve ideeën de kop in. Aldus de leraren.
Ook het curriculum is toe aan vervanging zeggen de leerlingen. Het zou al enorm schelen als de lesstof stamt uit een tijd van ná de uitvinding van de iPhone, zegt een woordvoerder van het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS). Deskundigen pleiten voor een betere mix tussen digitale leermiddelen en ouderwetse boeken. Ook een goede balans tussen projecten waar leerlingen veel moeten samenwerken en meer onderwijs op individueel niveau, waarbij je individuele doelen stelt en zelf controle hebt over je leertempo, zou het een stuk interessanter moeten houden voor de scholieren.
Online onderwijs is ook saai
Het onderzoek van Qompas werd gehouden eind 2019 toen het coronavirus nog slechts een kort bericht was in de krant. Wie nu denkt dat het onderwijs de afgelopen maanden een stuk vernieuwender is geworden voor leerlingen dankzij het online thuisonderwijs, komt bedrogen uit. Online onderwijs vinden de scholieren ook saai, bleek uit recenter onderzoek van Qompas. Ze missen hun klasgenoten en zijn thuis sneller afgeleid dan op school waardoor ze het overzicht missen en delen van de uitleg.
Ruim 70 procent van de scholieren vond het makkelijk om te sjoemelen met toetsen en opdrachten, bleek uit het onderzoek. Ze verloren ook hun motivatie omdat ze geen feedback kregen van docenten op hun ingeleverde opdrachten. De techniek van de online lessen kon in veel gevallen beter. Aan de andere kant vonden de leerlingen het wél prettig dat docenten hun best deden om in contact te blijven met de thuiswerkende scholieren en ze goed luisterden naar hun verhalen. Wat dat betreft is de huidige situatie een mooie leerschool geweest voor het eventuele onderwijssysteem van de toekomst.